Sporter met beenpijn tijdens wielrennen of schaatsen? Denk aan de bekkenslagader! (Deel 1 Bekkenslagaderdossier)

Zowel amateur- als topsporters, meestal wielrenners, schaatsers en triatleten ervaren tijdens het sporten vaak een gevoel van verzuring in (één van) de benen. Vele oorzaken kunnen hieraan ten grondslag liggen, variërend van een gewone fysiologische beperking tot diverse achterliggende medische redenen. Een belangrijke oorzaak die vooral niet gemist moet worden, is een sportgerelateerd vaatprobleem van de bekkenslagader: de afgeknelde bekkenslagader. In deel 1 van dit Bekkenslagaderdossier: Wat is een afgeknelde bekkenslagader? In deel 2 en 3 volgen respectievelijk: hoe diagnosticeer je een afgeknelde bekkenslagader en hoe behandel je een afgeknelde bekkenslagader?

Hoe vaak komt een vaatprobleem van de bekkenslagader voor?

Dat een aandoening aan de bekkenslagader niet uit het oog moet worden verloren, blijkt uit de ernst van de aandoening en het feit dat deze aandoening bij ruim twintig procent van de beroepswielrenners voorkomt! Bij recreatieve fietsers is onbekend hoe vaak het voorkomt. Fietsers die meer dan vijf jaar meer dan vijf uur per week fietsen, lopen al enig risico. Vooral wielrenners, schaatsers en triatleten die nog meer en intensiever trainen, lopen het meeste risico op afknelling van de bekkenslagader.

Symptomen bloedvatprobleem in het been

Sporters die tijdens inspanning kampen met bekkenslagaderproblematiek en specifiek met afknelling van de bekkenslagader vertonen vaak de volgende symptomen:

• een gevoel van verzuring in de benen bij zware inspanning; vooral als de heup wat meer gebogen is, zoals in diepe schaatszit of bij fietsen op een racefiets;
• vaak is het ene been meer aangedaan dan het andere;
• kenmerkend is dat het ene been sneller verzuurt dan het andere;
• de klachten verdwijnen bijna altijd binnen een paar minuten rust en kunnen bij hard fietsen/schaatsen vaak in een paar minuten weer worden opgewekt.

Ondanks dat dergelijke symptomen een uitgebreide differentiaaldiagnose hebben, passen ze ook typisch bij een vaatprobleem. Aan een vaatprobleem wordt niet vaak direct gedacht, waardoor een gemiddelde sporter meerdere hulpverleners heeft geraadpleegd en gemiddeld 30.000 km door heeft gefietst met zijn/haar problemen zonder dat de juiste diagnose is gesteld.

Onbegrepen rug- en beenklachten als indicator

Wat het nog lastiger maakt, is dat fietsers met een bekkenslagaderprobleem anders gaan fietsen. De benen en met name de rug worden anders belast, waardoor 75% van deze renners rugproblematiek krijgt. Normaliter heeft minder dan 10% van de fietsers rugklachten. Wees dus alert bij onbegrepen rug- en beenklachten, die ook nog eens niet goed reageren op gangbare behandelingen. In dit geval kunnen de rug- en/of beenklachten ook een aanwijzing zijn voor een vaatprobleem als onderliggende oorzaak.

 

Wat is het ‘afknikken van de bekkenslagader’?

Het mechanisme

De genoemde symptomen kunnen duiden op een afgeknelde bekkenslagader. Doordat een sporter met een gebogen positie op de fiets zit of een schaatshouding aanneemt en daarnaast veel omwentelingen/bewegingen met het been maakt, kan de bekkenslagader een knik maken. Bij zware inspanning zorgt dit voor problemen in de doorstroming van het bloed in de slagader. Hierdoor ontstaat een zuurstoftekort in de beenspieren, waardoor een snelle verzuring optreedt. De sporter ervaart hierdoor krachtsverlies en pijn in de beenspieren.

Onbehandeld kan problematiek van de bekkenslagader leiden tot ernstige beschadiging van de slagaders!

Oorzaken

Afknelling van de bekkenslagader is een overbelastingsblessure. De volgende zaken spelen een rol bij het ontstaan van het probleem:

• Hoe groter het aantal geschaatste/gefietste kilometers, hoe groter de kans op een afknelling van de bekkenslagader;
• Fietsers, schaatsers en triatleten die meer van 25.000 kilometer hebben gefietst of geschaatst (meer dan vijf jaar vijf uur per week) behoren tot de risicogroep;
• Hoe dieper de zit op de fiets of hoe dieper de schaatsbuiging, hoe groter het risico;
• De kans op afknelling van de bekkenslagader wordt groter als fietsers een traptechniek hebben waarbij de benen worden opgetrokken.

Hoe stel je nu een afgeknelde bekkenslagader vast? Dit is te lezen in deel 2 van het Bekkenslagaderdossier. Meer weten over de behandeling van een afgeknelde bekkenslagader? Dit is te lezen in deel 3 van het Bekkenslagaderdossier.

Meer informatie

• Lees meer over vaatproblematiek en de afgeknelde bekkenslagader bij onder andere wielrenners;
• Lees meer over de self check die uitgebreid ter sprake komt in deel 2 van het Bekkenslagaderdossier. Op de webpagina over de self check vindt u onder de tab ‘publicaties’ artikelen die gepubliceerd zijn rondom bekkenslagaderproblematiek. 
• Voor contact met sportarts G. Schep, expert op het gebied van bekkenslagaderproblematiek, kunt u contact opnemen met de polikliniek Sportgeneeskunde van het Máxima Medisch Centrum, via: 040-888 60 40.