Donderdag 11 maart 2021
Significant aantal besmettingen onder spelers en staf na hervatten van voetbalcompetitie in Qatar
Resuming professional football (soccer) during the COVID-19 pandemic in a country with high infection rates: a prospective cohort study. Schumacher et al; BJSM February 2021; 10.1136/bjsports-2020-103724 https://bjsm.bmj.com/content/early/2021/02/14/bjsports-2020-103724
De inmiddels een jaar durende Covid-19 pandemie, in veel landen optredend in twee golven, heeft geleid tot sterke beperkingen in het sociale domein.
De sportwereld is tijdens de eerste periode (maart-juni 2020) en vanaf oktober 2020 in grote mate aan banden gelegd. Discussies zijn gevoerd over sporten in binnen- of buitenruimtes, over de risico’s van contactsporten, over wedstrijden zonder of met beperkt publiek, over quarantaine en testmogelijkheden tijdens competities om atleten veilig in een ‘bubbel’ te laten sporten en het hanteren van leeftijdsgrenzen om de de risico’s van besmetting tijdens sport te beperken.
Er is echter weinig wetenschappelijke informatie over grote(re) sportcompetities die zijn hervat of nog plaatsvinden.
Dit zeer recent verschenen artikel is een observationele studie naar het voorkomen van Covid-19 infecties bij spelers en staf tijdens het hervatten van de voetbalcompetitie in de periode juni-augustus 2020 in Qatar. Juist in die periode was er nog een hoge infectiekans in Qatar met 191/100.000 besmettingen per week. Tijdens het hervatten van de voetbalcompetitie in Duitsland in die periode was sprake was van 5/100.000 besmettingen per week (https://bjsm.bmj.com/content/55/1/62).
Het doel van de studie is het aantal besmettingen vast te leggen tijdens het hervatten van de voetbalcompetitie, contactonderzoek uit te voeren na besmetting en het vervolgen van de klinische symptomen van de geïnfecteerden. In de studie worden bevestigde besmettingen gerapporteerd via PCR testen (positief, reactief, negatief) en via serologisch onderzoek (IgG, IgM). Klinische symtomen worden bijgehouden via vragenlijsten met 26 items, waarbij de klachten op een Likert schaal worden aangegegen van ‘zeer mild’ (1) tot ‘ernstig’ (7) met daarbij de duur van de klachten.
Voor het hervatten van de competitie gingen alle spelers en staf gedurende 14 dagen in hotel- quarantaine en ondergingen zij bij aanvang en na afloop een PCR test. Er werd getraind zonder fysiek contact. Daarna werd de voetbalcompetitie en training hervat voor een periode van negen weken waarbij men weer thuis verbleef en de geldende hygiëneprotocollen in acht moest nemen. PCR testen werden iedere 3-5 dagen afgenomen.
Tijdens de 14-daagse quarantaineperiode bleek bij aanvang 3.6% van alle deelnemers geïnfecteerd; na afloop van deze periode bedroeg dit ook 3.6%. Gedurende de wedstrijdperiode werden er 49 infecties vastgesteld (4.2%). Bij de 549 geteste voetballers tijdens de competitie werden 24 positieve/reactieve tests gevonden (4.4%). Gedurende de gehele testperiode (exclusief quarantaine)werden 29 voetballers positief getest, wat correspondeert met 457 cases per 100.000 spelers per week. Vanaf de quarantaine tot en met het einde van de studie werden 36 voetballers postief getest; hiervan rapporteerden er 15 symptomen, waarbij keelpijn, een loopneus en veranderde reuk/smaak het meest frequent waren. Niemand hoefde in het ziekenhuis te worden opgenomen.
In de discussie gaan de auteurs in op de vraag of voetbal nu wel of niet tot meer besmettingen leidt. Opvallend is dat tijdens de competitie veel meer voetballers dan de algemene populatie (457 versus 191/100.000) positief testten. De auteurs schrijven dit toe aan het zeer frequente testen van asymptomatische spelers en staf (41% blijft asymptomatisch), terwijl de algemene bevolking zich laat juist laat testen bij klachten of zich niet laat testen. Bij het contactonderzoek is er in de studie geen enkel geval te achterhalen waarbij tijdens het spelen van een wedstrijd een besmetting heeft plaatsgevonden. Eén case kon worden teruggeleid, waarbij een geïnfecteerde fysiotherapeut een speler besmette. Overigens wist meer dan 50% van de besmetten niet waar zij de infectie hadden opgelopen. Ondanks een veel hogere nationale besmettingsgraad dan in Duitsland (40x) werden er in de studiepopulatie geen lokale uitbraken gezien (‘super spreader event’) en kon ook de competitie worden voortgezet.
De auteurs concluderen dat deze studie laat zien dat er met preventieve maatregelen een beperkt risico is op Covid-19 infectie met ernstige symptomen bij het hervatten van een voetbalcompetitie in een omgeving waar de besmettingskans hoog is.
Toch valt daar wel wat op af te dingen, immers een besmettingsratio/week van 457/100.000 bij spelers ligt royaal boven de signaalwaardes die in Nederland worden gehanteerd. En met deze cijfers zou de Qatari voetbalcompetitie op dit moment een plek krijgen in de top-3 van de landen met het hoogste aantal besmettingen/week ter wereld (https://allecijfers.nl/nieuws/corona-virus-Covid19-bevestigde-besmettingen-doden-per-land-wereldwijd/).
Volgens de auteurs geeft hun artikel beleidsmakers extra informatie of en hoe grote sportevenementen kunnen worden georganiseerd tijdens de Covid-19 pandemie en hoe zich dat verhoudt tot algemene preventieve maatregelen. Een juiste constatering en daarmee een nuttig veldonderzoek onder realistische omstandigheden.