Donderdag 26 november 2020
Obesitas en Lifestyle in relatie tot COVID-19
The Impact of Obesity and Lifestyle on the Immune System and Susceptibility to Infections Such as COVID-19
Door Robbart van Linschoten, hoofdredacteur Sport & Geneeskunde
Tussen het hoopvolle nieuws dat er inmiddels drie vaccins effectief blijken tegen Covid-19 besmetting en de nadelige beperkingen van de tweede lockdown, publiceerde de onderzoeksgroepen van het ErasmusMC, het LUMC en het VUMC op 19 november hun overzichtsartikel over “Obesitas en Lifestyle” in relatie tot COVID-191.
https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fnut.2020.597600/full
De kernpunten van het artikel bestaan uit de waarneming dat obesitas en cardio-metabole ziekten de uitkomst van COVID-19 verslechteren.
Een groot deel van het artikel gaat dieper in op de relatie tussen obesitas en het immunsysteem – op verschillende nivo’s tast obesitas het immuunsysteem aan. Hierbij ontstaat er bij obese patienten een chronisch verhoogde pro- inflammatoire status, onder andere meetbaar door het verhoogde cytokine gehalte (lokaal in vetweefsel en systemisch). Daarnaast wordt er een verband gelegd tussen obesitas en de verhoogde gevoeligheid van de ACE2-receptoren (waar het COVID-19 virus zich aan hecht), de hemostase en co-morbiditeit van met name hart-en vaatziekten.
Een ander punt dat de auteurs maken is de invloed van ‘Lifestyle’op het immuunsysteem. Lifestyle factoren worden gerangschikt als voeding, lichamelijke activiteit, stress, roken, alcohol en slaap. Gebrek aan lichamelijke activiteit, roken, overmatige energierijke voeding en alcohol hebben alle aantoonbaar een remmende invloed op het immuunsysteem. Slaapverstoring en stress (via cortisol release) zijn ook geassocieerd met imuunresponses.
Wat hieruit volgt is de notie dat obesitas en chronische (metabole) ziekten met hun onderliggende oorzaken het immuunsysteem aantasten en individuen kwetsbaar maken voor infecties.
Dit brengt de auteurs tot de conclusie dat er grote noodzaak is om ‘Healty Life style’ krachtiger onder de aandacht te brengen en te ondersteunen.
De pijlers in de uitvoering zijn gezondheidseducatie op alle nivo’s (individuen, zorgverleners, instituten, overheid), het aanpassen van de omgeving om dit te faciliteren (bemoeilijken van het aanbod van ‘slechte voeding’ en vergemakkelijken van beweegmogelijkheden) en wettelijke regulering (belasting, prijsverhogingen, verbod en beperking van advertentiemogelijkheden).
Zoals al eerder geschreven2 ondersteunt ook dit artikel met 110 wetenschappelijke referenties hiermee nadrukelijk het in 2018 afgesloten Nationaal preventie akoord3.
1. de Frel, D. L. et al. The Impact of Obesity and Lifestyle on the Immune System and Susceptibility to Infections Such as COVID-19. Front. Nutr. 7, (2020).
2. Van Linschoten, R. & Backx, F. J. G. COVID-19 ‘To be fit or to be fat – that’s the question’. http://www.sportengeneeskunde.nl/artikelen/1731-covid-19-to-be-fit-or-to-be-fat-that-s-the-question.html (2020).
3. Nationaal Preventieakkoord. www.nationaalpreventieakkoord.nl (2018).
