Vrijdag 14 augustus 2015
Joint homeostasis in tissue engineering for cartilage repair
Het proefschrift van Saris richt zich met de moderne techniek van tissue engineering op het aloude vraagstuk van kraakbeenherstel. Eeuwenlang wordt al geprobeerd, middels rationele en irrationele transplantaten, kraakbeendefecten aan te zetten tot herstel. Tot op heden moeten we helaas concluderen dat de klinisch toepasbare opbrengst van deze wetenschappelijke inzet teleurstellend te noemen is. De laatste jaren heeft het begrip van biologische processen in cellen een enorme vlucht genomen en in het verlengde daarvan heeft de techniek van tissue engineering zijn entree gemaakt. Met deze doorbraak lijkt dan ook een nieuwe ingang gevonden te zijn om toch wat verder te komen in de stagnerende mogelijkheden van kraakbeenherstel. Het belang van gewrichtshomeostase voor kraakbeenherstel wordt benadrukt. Er zijn echter steeds meer aanwijzingen dat niet zozeer het type transplantaat van primair belang is, maar meer dat de locale omgevingsfactoren in het gewricht (=homeostase) bepalend zijn voor de kans van slagen van een transplantaat. Er wordt een klassiek algemeen overzicht gegeven over de structuur van gewrichtskraakbeen en de verschillende behandelstrategieën van kraakbeendefecten tot op heden. In de volgende hoofdstukken wordt verder ingegaan op de eigenlijke vraagstellingen omtrent de gewrichtshomeostase. Aan de hand van een proefdierexperiment, wordt aangetoond dat langer bestaande kraakbeendefecten de homeostase in een gewricht verstoren en dat de kans op herstel daar dan ook slechter is dan bij een vers kraakbeendefect. In de navolgende hoofdstukken worden diverse in-vitroexperimenten beschreven, gebruikmakend van een gestandaardiseerd kweekmodel van periosteum in agarosegel. Daarna volgt een beschrijving van de werking van dynamische hydrostatische druk (DPF). Het is jammer dat we voor wat betreft de aangetoonde stijging in proteoglycaanproductie (sulfaat incorporatie- studies) in onzekerheid gelaten worden over de vraag of het hier ook om het kwalitatief goede proteoglycaan aggrecan gaat. Hierna gaat het proefschrift nog in op het effect van wisselingen in hoogte, duur en frequentie van druk op de chondrogenese. Samenvattend is het proefschrift van collega Saris een mooi basaal wetenschappelijk werk op kraakbeengebied. Uit de geschiedenis van kraakbeenonderzoek van de afgelopen 200 jaar hebben we wel geleerd dat er niet zozeer één goed transplantaat te verwachten is, maar dat meer gezocht moet worden naar de optimale omgevingsfactoren waarin een te kiezen transplantaat maximaal tot zijn recht komt. In het werk van Saris is gekozen voor periosteum en de wijze waarop de mogelijkheden van periosteum stelselmatig en stap voor stap verder worden uitgediept is zeer waardevol en waarschijnlijk de enig juiste weg. Proefschrift: Daniël B.F. Saris, Joint homeostasis in tissue engineering for cartilage repair, Academisch Proefschrift, Utrecht, november 2002. ISBN 90 393 3106 5
